આશા દેવીએ જણાવ્યું કે પરંપરાગત ખેતીની સરખામણી બાગાયતી ખેતીમાં અમને સૌથી વધારે નફો થઈ રહ્યો છે
ચિતોડગઢ જિલ્લાના કપાસન તાલુકામાં એવું ગામ છે, જ્યાં કાંટાવાળા રીંગણાની ખેતી થાય છે.
આ સમગ્ર વિસ્તાર રીંગણની ખેતી માટે ઓળખાય છે. જી હાં આ ગામ છે દામાખેડા, જ્યાં ગામના લોકો પરંપરાગત ખેતી છોડીને બાગાયતી ખેતી કરવા લાગ્યા છે.
હકીકતમાં જોઈએ તો, ગામના લગભગ 90 ટકા ખેડૂતો રીંગણની ખેતી કરે છે. તેનાથી તેમની આજીવિકા ચાલે છે.
ગામના દરેક પરિવાર દ્વારા રીંગણની ખેતી થાય છે અને આ ખેતી ગામની લગભગ 400થી 500 વીઘા જમીન પર થાય છે. જે હાલમાં પણ થઈ રહી છે.
રીંગણની ખેતીની સૌ પ્રથમ શરુઆત ગામની શિક્ષિત મહિલા આશા દેવી દ્વારા થઈ, જેમને આ ખેતી કરતા 7થી 8 વર્ષ થઈ ગયા.
આશા દેવીએ જણાવ્યું કે પરંપરાગત ખેતીની સરખામણી બાગાયતી ખેતીમાં અમને સૌથી વધારે નફો થઈ રહ્યો છે.
આશા દેવીને જોઈને અન્ય ખેડૂત પરિવારોએ પણ રીંગણની ખેતી કરવાનું વિચાર્યું અને સારો એવો નફો કમાતા ધીમે ધીમે આખા ગામે રીંગણની ખેતીને પ્રાધાન્ય આપ્યું.
હાલમાં આખા ગામમાં રીંગણની ખેતી અને મરચાની ખેતી થઈ રહી છે.
આશા દેવીએ જણાવ્યું છે કે, રીંગણ વાવવાનો યોગ્ય સમય ફેબ્રુઆરી મહિનામાં માનવામાં આવે છે. ફેબ્રુઆરી મહિનામાં રીંગણના બિયારણને માટી તથા જૈવિક ખાતરમાં ભેળવીને ઉગવા માટે નાખવામાં આવે છે.
જે બાદ બે મહિનામાં તેનો છોડ એક ફુટ જેટલો તૈયાર થઈ જાય છે. ખેતરમાં એક એક ફુટની અંતર પર માટીના ઢગલા પર એક છોડ વાવવામાં આવે છે.
માટીમાં ઉગેલા નકામા ખડને ઉખેડવા માટે દવાનો ઉપયોગ થાય છે. છોડ વાવ્યા બાદ ચાર મહિના બાદ છોડમાં રીંગણ આવવાનું શરુ થઈ જાય છે.
આ પ્રક્રિયા 6 મહિના સુધી ચાલશે. છ મહિના સુધી આપને રીંગણનો પાક મળતો રહેશે. આ એક વર્ષની ઉપજ છે.